AMCRA, belgijskie centrum wiedzy zajmujące się konsumpcją środków przeciwdrobnoustrojowych i odpornością u zwierząt, prowadzone przez profesora Jeroena Dewulfa, rozpoczyna walkę ze stosowaniem antybiotyków w hodowli zwierząt w Belgii.
Na mocy założeń przyjętych na lata 2016 - 2020, które zaczęły nabierać kształtów już w 2014 roku, AMCRA zdefiniowała ambitne cele w zakresie znaczącej redukcji stosowania antybiotyków do 2020 roku w porównaniu do 2011 roku.
Niedawno opublikowany raport BelVet-SAC 2020 nie tylko bada konsumpcję antybiotyków w zeszłym roku, ale nie również przygląda się ewolucji w zakresie stosowania antybiotyków na przestrzeni lat 2011-2020. W rapocie wykazano, że we wskazanym okresie ilość paszy wzbogaconej o antybiotyki stosowana w hodowli zwierząt w Belgii spadła o 70,4%. W tym samym czasie stosowanie antybiotyków o krytycznym znaczeniu zmalało o 70,1%, a stosowanie antybiotyków ogólnie zmniejszyło się o 40,2%.
To jednak oznacza, że ambitne cele zdefiniowane w założeniach przyjętych na lata 2016-2020 zostały osiągnięte tylko częściowo. Mimo że cel dotyczący redukcji stosowania pasz wzbogaconych o antybiotyki został spełniony, a nawet przekroczony o 20%, w zakresie zmniejszenia ogólnego stosowania antybiotyków u zwierząt hodowlanych do osiągnięcia celu zabrakło 10%. Jeśli chodzi o cel dotyczący stosowania antybiotyków o krytycznym znaczeniu, przez długi czas wydawało się, że zostanie osiągnięty. Ostatecznie zrealizowane tego celu uniemożliwił wzrost stosowania fluorochinolonów (+32,1%) w hodowli drobiu w Belgii. Dzięki znacznemu postępowi, jaki osiągnięto w poprzednich latach, do spełnienia celu wyznaczonego na 2020 pozostało niewiele – tylko 4,9%.
Niemniej jednak dr Fabiana Dal Pozzo, koordynator AMCRA, pozytywnie patrzy na sytuację: „Od 2012 roku stosowanie kolistyny w weterynarii w Belgii spadło o 71,3%. To ważny sygnał, ponieważ antybiotyki o krytycznym znaczeniu są stosowaniu w leczeniu ludzi tylko w ostateczności w przypadku poważnych infekcji spowodowanych bakteriami odpornymi na wiele leków”.
Zdaniem dr. Fabiany Dal Pozzo system benchmarkingu wprowadzony przez organizację AMCRA, który pozwala belgijskim hodowcom zwierząt porównanie poziomu stosowania antybiotyków przez nich z innymi hodowcami, ma również sens: „W razie konieczności daje hodowcom zwierząt możliwość podjęcia wspólnie ze swoimi weterynarzami niezbędnych działań naprawczych”.
Jeśli chodzi o monitorowanie odporności na antybiotyki, zdaniem AMCRA raport wskazuje na pozytywny trend: „Zauważyliśmy, że tendencja spadkowa dotycząca liczby wielolekoodpornych bakterii E. coli pochodzących od zwierząt była widoczna również w 2020 roku, podobnie jak spadek odporności na antybiotyki o krytycznym znaczeniu”.
Organizacja AMCRA, rząd federalny i wszyscy istotni partnerzy z branży, mający wspólny cel dalszej redukcji stosowania antybiotyków, opracowali nową strategię na lata 2021-2024, przyjętą na początku 2021. Jednym z jej celów jest zdefiniowanie limitów stosowania antybiotyków w odniesieniu do gatunków zwierząt na poziomie hodowli. Oprócz tego rozpoczęto kolejny etap dotyczący stosowania pasz wzbogaconych o antybiotyki: do końca 2024 roku sektor chce ograniczyć stosowanie tego typu pasz o 75% w porównaniu do 2011 a do 2030 roku zupełnie je wyeliminować.
Aby osiągnąć ten cel wprowadzanych jest wiele zmian. Na przykład weterynarze muszą przekazywać dane dotyczące zaleconego stosowania antybiotyków. Dodatkowo porównanie danych dotyczących stosowania antybiotyków będzie prowadzone nie tylko w odniesieniu do farm, ale również weterynarzy. Jeśli stosowanie antybiotyków będzie szczególnie wysokie, powstanie specjalny program naprawczy. Zakłada się, że w przyszłości w grupie stosującej znaczną ilość antybiotyków powinno znaleźć się nie więcej niż 1% farm.
Na radarze organizacji AMCRA znajduje się też kolistyna. Koordynator AMCRA mówi: „Aby do końca 2024 roku osiągnąć cel 1 mg na kilogram biomasy, dalsza redukcja stosowania antybiotyków jest niezbędna. Dlatego belgijski przemysł paszowy zobowiązał się zupełnie wykluczyć kolistynę z paszy najpóźniej do 2021 roku”.
Jeśli chodzi o łączne stosowanie antybiotyków w hodowli zwierząt, sektor realizuje ambitny cel: do 2024 roku stosowanie antybiotyków zostanie zmniejszone o 65% w porównaniu z 2011.